Επιλόχειος κατάθλιψη – Συμπτώματα και θεραπεία

Η επιλόχειος κατάθλιψη (PPD) είναι ένας συνδυασμός σωματικών, συναισθηματικών και συμπεριφορικών αλλαγών που συμβαίνει σε ορισμένες γυναίκες μετά τον τοκετό. Η διάγνωση, βασίζεται όχι μόνο στο χρονικό διάστημα, αλλά και στη σοβαρότητα της κατάθλιψης

Η επιλόχειος κατάθλιψη συνδέεται με χημικές, κοινωνικές και ψυχολογικές αλλαγές που συμβαίνουν όταν γεννήσετε. Ο όρος περιγράφει μια σειρά σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών που βιώνουν πολλές νέες μητέρες. Μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή και συμβουλευτική.

Οι περισσότερες νέες μητέρες βιώνουν τα “baby blues” μετά τον τοκετό. Περίπου 1 στις 10 από αυτές τις γυναίκες θα αναπτύξουν πιο σοβαρή και πιο μακροχρόνια κατάθλιψη μετά τον τοκετό. Οι νέοι μπαμπάδες δεν βρίσκονται στο απυρόβλητο. Έρευνες δείχνουν ότι περίπου 1 στους 10 νέους πατέρες πάσχουν από κατάθλιψη κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους μετά την γέννηση του παιδιού τους.

Επιλόχειος κατάθλιψη – Συμπτώματα

Η επιλόχειος κατάθλιψη συνοδεύεται από συμπτώματα που μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία στον ύπνο
• Αλλαγές στην όρεξη
• Έντονη κόπωση  
• Χαμηλή λίμπιντο  
• Συχνές εναλλαγές διάθεσης

Άλλα συμπτώματα που προκαλεί η επιλόχειος κατάθλιψη αλλά δεν είναι τόσο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:

• Αδιαφορία για το μωρό
• Συχνό κλάμα χωρίς προφανή λόγο
• Καταθλιπτική διάθεση
• Έντονο θυμό και μανία
• Απώλεια ευχαρίστησης
• Αισθήματα απελπισίας και αδυναμίας
• Αυτοκτονικές σκέψεις
• Δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων

Τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής (OCD) μπορούν να εμφανιστούν αλλά σπάνια κατά την περίοδο μετά τον τοκετό (περίπου 1% -3% των γυναικών). Οι εμμονές σχετίζονται συνήθως με ανησυχίες για την υγεία του μωρού ή παράλογους φόβους.

Επιλόχειος κατάθλιψη – Αίτια

Εάν αντιμετωπίσετε την επιλόχειο κατάθλιψη μετά τον τοκετό δεν είναι επειδή κάνατε κάτι λάθος. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι συμβαίνει για πολλούς λόγους και αυτοί μπορεί να είναι διαφορετικοί για τον κάθε άνθρωπο. Μερικά πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες επιλόχειας κατάθλιψης περιλαμβάνουν :

• Ιστορικό κατάθλιψης
• Η ηλικία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (όσο πιο νέοι είστε, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες)
• Αμφιθυμία για την εγκυμοσύνη
• Παιδιά (όσο περισσότερα έχετε, τόσο πιο πιθανό είναι να πάθετε κατάθλιψη σε μεταγενέστερη εγκυμοσύνη)
• Οικογενειακό ιστορικό διαταραχών διάθεσης
• Περνάτε από ένα εξαιρετικά αγχωτικό γεγονός, όπως απώλεια εργασίας ή κρίση υγείας
• Απόκτηση παιδιού με ειδικές ανάγκες ή προβλήματα υγείας
• Απόκτηση διδύμων ή τριδύμων
• Περιορισμένη κοινωνική υποστήριξη
• Συζυγική σύγκρουση

Επιπλέον τα παρακάτω σωματικά και συναισθηματικά ζητήματα μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση της κατάθλιψης:

• Ορμόνες. Η δραματική πτώση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μετά τον τοκετό μπορεί να παίξει ρόλο. Άλλες ορμόνες που παράγονται από τον θυρεοειδή αδένα σας μπορεί επίσης να μειωθούν απότομα και να σας κάνουν να νιώσετε κούραση και θλίψη.
• Η έλλειψη ύπνου. Όταν σας λείπει ο ύπνος μπορεί να έχετε πρόβλημα να χειριστείτε ακόμη και μικρά προβλήματα.
• Ανησυχία.  Μπορεί να ανησυχείτε για την ικανότητά σας να φροντίζετε ένα παιδί.

Τύποι επιλόχειας κατάθλιψης

Υπάρχουν τρεις όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τις αλλαγές στη διάθεση που μπορούν να έχουν οι γυναίκες μετά τον τοκετό:

• Τα “baby blues” συμβαίνουν στο 70% των γυναικών αμέσως μετά τον τοκετό. Μπορεί να έχετε ξαφνικές εναλλαγές της διάθεσης, όπως να νιώθετε ευτυχία και αμέσως μετά λύπη. Μπορεί να κλαίτε χωρίς λόγο και να αισθάνεστε ανησυχία, να έχετε άγχος και στρες. Τα baby blues μπορεί να διαρκέσουν μόνο λίγες ώρες ή έως και 1 με 2 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Συνήθως δεν χρειάζονται αγωγή και συχνά, η συμμετοχή σε μια ομάδα υποστήριξης νέων μαμάδων βοηθά.
• Η επιλόχειος κατάθλιψη (PPD) μπορεί να συμβεί λίγες ημέρες ή και μήνες μετά τον τοκετό. Μπορεί να έχετε συναισθήματα παρόμοια με τα baby blues αλλά τα νιώθετε πολύ πιο έντονα. Η επιλόχειος κατάθλιψη συχνά σας εμποδίζει στην καθημερινή σας ζωή και άν δεν λάβετε θεραπεία τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν.
• Η Ψύχωση μετά τον τοκετό είναι μια πολύ σοβαρή ψυχική ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει τις νέες μητέρες. Αυτή η ασθένεια μπορεί να συμβεί γρήγορα, συχνά μέσα στους πρώτους 3 μήνες μετά τον τοκετό. Οι γυναίκες μπορεί να χάσουν την επαφή με την πραγματικότητα, βιώνοντας ακουστικές ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν αϋπνία , αίσθημα διέγερσης και θυμού, ανησυχία και περίεργα συναισθήματα και συμπεριφορές.

Επιλόχειος κατάθλιψη – Θεραπεία

Η επιλόχεια κατάθλιψη αντιμετωπίζεται διαφορετικά, ανάλογα με τον τύπο των συμπτωμάτων και το πόσο σοβαρά είναι. Οι επιλογές θεραπείας περιλαμβάνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα, ψυχοθεραπεία και συμμετοχή σε ομάδα υποστήριξης για συναισθηματική υποστήριξη. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να συνταγογραφηθεί μπρεξανολόνη (Zulresso). Στην περίπτωση της επιλόχειας ψύχωσης, συνήθως προστίθενται φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ψύχωσης. Η εισαγωγή στο νοσοκομείο είναι επίσης συχνά απαραίτητη.

Η επιλόχεια κατάθλιψη που δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να σας αποτρέψει με το να συνδεθείτε με το μωρό σας και να επηρεάσει ολόκληρη την οικογένεια. Μπορεί να διαρκέσει μήνες ή περισσότερο, ακόμη και να μετατραπεί σε χρόνια κατάθλιψη. Ακόμη και με θεραπεία, η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να σας κάνει πιο πιθανό να έχετε επεισόδια κατάθλιψης στο μέλλον. Όταν η επιλόχειος κατάθλιψη χτυπήσει μια νέα μητέρα, τότε ο πατέρας έχει περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει και αυτός κατάθλιψη.