Θυμός και διαχείριση θυμού – Τι είναι;
Ο θυμός είναι ένα από τα βασικά ανθρώπινα συναισθήματα, τόσο στοιχειώδες όσο η ευτυχία, η θλίψη, το άγχος και ο φόβος.
Ο θυμός σχετίζεται με την απόκριση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος όταν προετοιμάζει τον άνθρωπο να πολεμήσει. Φυσικά, ο θυμός μπορεί να υπονομεύσει τις ανθρώπινες σχέσεις ή να βλάψει την υγεία μακροπρόθεσμα. Η παρατεταμένη απελευθέρωση ορμονών του στρες που συνοδεύουν τον θυμό μπορεί να καταστρέψει τους νευρώνες σε περιοχές του εγκεφάλου και να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Θυμός – Από τι προκαλείται;
Το ερώτημα γιατί μερικοί άνθρωποι διατηρούν την ψυχραιμία τους, ενώ άλλοι εκρήγνυνται με μανία είναι πολύ ενδιαφέρον. Ο ψυχολόγος Jerry Deffenbacher, υποστηρίζει ότι ο θυμός προκύπτει από ένα συνδυασμό του γεγονότος που τον προκαλεί, του χαρακτήρα του ατόμου και της εκτίμησης της κατάστασης. Το έναυσμα είναι το γεγονός που προκαλεί θυμό, όπως η κίνηση ή κάποια προσβολή. Ο χαρακτήρας του ατόμου περιλαμβάνει τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, όπως ο ναρκισσισμός, η ανταγωνιστικότητα και η χαμηλή ανοχή στην απογοήτευση. Το πιο σημαντικό όμως είναι η εκτίμηση της κατάστασης ως πχ, αδικαιολόγητης, υπερβολικής ή κατανοητής.
Έρευνες δείχνουν ότι η τάση να θυμώνει κάποιος εύκολα σχετίζεται με:
• Το δικαίωμα (πιστεύουν ότι τα δικαιώματα τους είναι ανώτερα από αυτά των άλλων ανθρώπων)
• Την εξωτερική ρύθμιση των συναισθημάτων (προσπάθεια ελέγχου των συναισθημάτων ελέγχοντας το περιβάλλον)
• Την άρνηση να αντιληφθεί άλλες προοπτικές
• Την χαμηλή ανοχή στην απογοήτευση
• Την υπερανάλυση
• Το εύθραυστο εγώ
Θυμός και διαχείριση θυμού
Εάν παρασύρεστε συχνά από θυμό, μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τα μοτίβα που τον προκαλούν. Είναι δυνατόν να παρέμβετε όμως στην ψυχοσύνθεσή σας για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά τον θυμό.
1. Ύπνος: Η στέρηση ύπνου καθιστά δυσκολότερο τον έλεγχο των παρορμήσεων, οπότε ο τακτικός, ποιοτικός ύπνος μπορεί να βοηθήσει.
2. Εξετάστε εναλλακτικές ερμηνείες: Και αναρωτηθείτε τι στοιχεία έχετε για να υποστηρίξετε την οργισμένη αντίδρασή σα;. Εξετάστε διαφορετικές απόψεις.
3. Πάρτε βαθιές αναπνοές: Πάρτε μεγάλες, αργές, βαθιές αναπνοές, χρησιμοποιώντας το διάφραγμα και όχι το στήθος.
4. Αποφύγετε τον «μύθο της κάθαρσης»: Η εξωτερίκευση του θυμού, η επιθετικότητα και η βία δεν τείνουν να απελευθερώνουν τον θυμό αποτελεσματικά.
5. Να ξέρετε ότι είναι εντάξει να θυμώσετε: Αν σας έχουν αδικήσει ή σας προκαλούν, θα πρέπει να θυμώσετε, αλλά να εκφραστείτε με σωστό τρόπο.
Θυμός και συνοσυρότητα
- Διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή
Η Διαλείπουσα Εκρηκτική Διαταραχή (IED) είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες εκρήξεις θυμού. Αυτά τα ξεσπάσματα μπορεί να περιλαμβάνουν λεκτική ή σωματική επίθεση και να οδηγήσουν σε υλικές ζημιές ή τραυματισμό.
- Εναντιωματική διαταραχή
Η εναντιωματική διαταραχή (ODD) είναι μια κατάσταση που περιλαμβάνει ένα μοτίβο ευερέθιστων διαθέσεων και προκλητικών ή εκδικητικών συμπεριφορών. Άνθρωποι με εναντιωματική διαταραχή μπορεί να χάσουν την ψυχραιμία τους, να ξεσηκωθούν, να δυσαρεστηθούν, να μαλώσουν και να αρνηθούν να συμμορφωθούν με κανόνες.
- Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας
Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας (BPD) είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αστάθεια και παρορμητικότητα, συμπεριλαμβανομένων εκρήξεων θυμού ή βίας.
Η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από σταθερά πεσμένη διάθεση και συναισθήματα θλίψης, κενού ή απελπισίας. Η έρευνα και η κλινική παρατήρηση έχουν εντοπίσει μια σχέση μεταξύ κατάθλιψης και θυμού. Ο θυμός είναι συχνά μια αντίδραση για τα εσωτερικά βάσανα – συναισθήματα όπως στην θλίψη, αδυναμία, ντροπή, άγχος, ανεπάρκεια και απομόνωση.
