Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) – Τύποι και συμπτώματα

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή – OCD είναι μια ψυχική διαταραχή που περιλαμβάνει εμμονές, καταναγκασμούς, ενοχλητικές και επαναλαμβανόμενες σκέψεις και ενέργειες. Ένα άτομο με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή μπορεί να είναι δύσκολο να λειτουργεί στην καθημερινότητά του.

Ένα ιδεοψυχαναγκαστικό άτομο συνήθως:

• έχει σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις που δεν μπορεί να ελέγξει
• δεν θέλει να έχει αυτές τις σκέψεις και παραρμήσεις
• βιώνει σημαντική δυσφορίας, που πιθανόν να περιλαμβάνει φόβο, αν τα πράγματα δεν γίνουν με έναν συγκεκριμένο τρόπο
• ξοδεύει πολύ χρόνο εστιάζοντας σε αυτές τις εμμονές και τους καταναγκασμούς, που παρεμβαίνουν στις προσωπικές, κοινωνικές και επαγγελματικές δραστηριότητες

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) – Διαφορετικά είδη

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικούς τρόπους που περιλαμβάνουn:

Ανησυχία για έλεγχο και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Ένα άτομο με OCD μπορεί να αισθανθεί την ανάγκη διαρκή έλεγχο όπως:

• έλεγχος βρύσης, συναγερμού, κλειδαριάς και συσκευών για αποφυγή ατυχήματος
• συνεχής έλεγχος για σημάδια ασθένειας
• συνεχής έλεγχος αναμνήσεων για το αν είναι πραγματικές
• επανειλημμένος έλεγχος στην επικοινωνία όπως σε κάποιο e-mail, από φόβο μήπως έχει κάνει λάθος ή έχει προσβάλλει τον παραλήπτη

Μικροβιοφοβία και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Μερικοί άνθρωποι με OCD αισθάνονται μια συνεχή ανάγκη να πλυθούν. Μπορεί να φοβούνται ότι τα αντικείμενα που αγγίζουν είναι μολυσμένα.

Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε:

• υπερβολικό βούρτσισμα των δοντιών ή πλύσιμο χεριών
• επανειλημμένη απολύμανση στο μπάνιο, την κουζίνα και σε άλλα δωμάτια
• αποφυγή κοσμοσυρροής από φόβο μήπως κολλήσει μικρόβια

Συσσώρευση άχρηστων πραγμάτων και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Αυτό συμβαίνει όταν ένα άτομο με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή δεν μπορεί να πετάξει μεταχειρισμένα ή άχρηστα αντικείμενα.

Παρεμβατικές, ενοχλητικές σκέψεις και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Αυτό συνεπάγεται όταν ο πάσχων δεν μπορεί να αποτρέψει επαναλαμβανόμενες ανεπιθύμητες σκέψεις. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν επιθετικές σκέψεις, συμπεριλαμβανομένης της αυτοκτονίας ή του τραυματισμού άλλων.

Ανάγκη για συμμετρία και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Ένα άτομο με OCD μπορεί να αισθάνεται ότι πρέπει να τακτοποιήσει αντικείμενα με μια συγκεκριμένη σειρά για να αποφύγει ανεπιθύμητες συνέπειες στην ζωή του.

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) – Συμπτώματα

Η OCD περιλαμβάνει εμμονές, καταναγκασμούς ή και τα δύο. Μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία και να επηρεάσουν την ικανότητα του ατόμου να συμπεριφέρεται φυσιολογικά στην καθημερινότητά του.

Εμμονές και ιδεοψυχαναγκαστική διαταταχή

Ενώ όλοι ανησυχούν, τα άτομα με OCD ανησυχούν υπερβολικά και οι ανησυχίες και το άγχος τους μπορούν να κυριαρχήσουν στην ζωή τους.

Τα συμπτώματα εμμονών περιλαμβάνουν:

• Εμμονή μόλυνσης, από σωματικά υγρά, μικρόβια, βρωμιά
• Εμμονή απώλειας ελέγχου, όπως ο φόβος αυτοκαταστροφής και επίθεσης στους άλλους
• Τελειομανία η οποία μπορεί να περιλαμβάνει το φόβο της απώλειας πραγμάτων ή την έντονη εστίαση στην ακρίβεια
• Ανεπιθύμητες σεξουαλικές σκέψεις, συμπεριλαμβανομένων σκέψεων για ακατάλληλες συμπεριφορές
• Δεισιδαιμονικές πεποιθήσεις, όπως ανησυχία για προσβολή του Θεού ή βάδισμα στις ρωγμές του πεζοδρομίου

Καταναγκασμοί και ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά δεν είναι απαραίτητα καταναγκασμός. Οι περισσότεροι άνθρωποι προχωρούν σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές για να διαχειριστούν την καθημερινότητα.

Ωστόσο, σε ένα άτομο με OCD, η ανάγκη γιαι επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά είναι έντονη, συμβαίνει συχνά και είναι χρονοβόρα. Η συμπεριφορά μπορεί να έχει τελετουργική μορφή.

Παραδείγματα περιλαμβάνουν:

• πλύσιμο και καθαρισμός, συμπεριλαμβανομένου του πλυσίματος των χεριών
• παρακολούθηση του σώματος για συμπτώματα ασθένειας
• επαναλαμβανόμενες κινήσεις για να “πάει καλά η μέρα”

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή – Αίτια

Δεν είναι ακόμη γνωστό τι ακριβώς προκαλεί την OCD, αλλά υπάρχουν διάφορες εικασίες ότι γενετικοί, νευρολογικοί, συμπεριφορικοί, γνωστικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνισή της.

• Γενετικά αίτια

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή φαίνεται να εμφανίζεται πολλές φορές σε μια οικογένεια υποδηλώνοντας μια πιθανή γενετική σχέση.

• Αυτοάνοσα αίτια

Μερικές φορές, τα συμπτώματα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής εμφανίζονται σε παιδιά μετά από μόλυνση, όπως:

• στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις ομάδας Α
• Νόσος του Lyme
• τον ιό της H1N1 γρίπης

• Συμπεριφορικά αίτια

Μια θεωρία προτείνει ότι ένα άτομο με OCD μαθαίνει να αποφεύγει τον φόβο που σχετίζεται με ορισμένες καταστάσεις εκτελώντας τελετουργίες για τη μείωση του αντιληπτού κινδύνου. Ο αρχικός φόβος μπορεί να ξεκινήσει γύρω από μια περίοδο έντονου στρες, όπως ένα τραυματικό γεγονός ή σημαντική απώλεια.

• Γνωστικά αίτια

Μια άλλη θεωρία είναι ότι Η OCD ξεκινά όταν οι άνθρωποι παρερμηνεύουν τις δικές τους σκέψεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μερικές φορές ανεπιθύμητες ή παρεμβατικές σκέψεις, αλλά ΣΤα άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, η σημασία αυτών των σκέψεων γίνεται πιο έντονη ή ακραία.

Ένα άτομο μπορεί συνήθως να αγνοεί αυτές τις σκέψεις, αλλά αν οι σκέψεις επιμένουν, μπορεί να αποκτήσουν αδικαιολόγητη σημασία.

• Περιβαλλοντικά αίτια

Τα αγχωτικά γεγονότα της ζωής μπορεί να προκαλέσουν OCD σε άτομα με προδιάθεση.

Πολλοί άνθρωποι έχουν αναφέρει ότι τα συμπτώματα εμφανίστηκαν 6 μήνες μετά από γεγονότα όπως:

• γέννηση παιδιού
• επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του τοκετού
• μια σοβαρή ασθένεια
• τραυματική εγκεφαλική βλάβη