Νιώθω ότι θα τρελαθώ – Ακραίο άγχος
Νιώθω ότι θα τρελαθώ, νιώθω ότι θα χάσω τον έλεγχο, είναι σκέψεις που έχουμε κάνει όλοι μας όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση ακραίου άγχους.
- Το σοβαρό και χρόνιο άγχος μπορεί να κάνει ένα άτομο να αισθάνεται ότι «τρελαίνεται» ή χάνει τον έλεγχο.
- Όσοι έχουν άγχος συνήθως δεν έχουν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα, αλλά μπορεί να παλεύουν με αυτήν.
- Διαφορετικοί τύποι άγχους προκαλούν διαφορετικούς τύπους συναισθημάτων, επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζετε τον τύπο του άγχους σας.
- Οι ασκήσεις “πραγματικότητας” είναι ένας τρόπος για να παραμείνετε παρόντες στη στιγμή.
- Εάν αισθάνεστε ότι χάνετε τον έλεγχο, είναι συνήθως ένα σημάδι ότι είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση του άγχους σας.
Ένα από τα πιο τρομακτικά συμπτώματα του άγχους είναι αυτό που της αίσθησης ότι χάνει κάποιος τον έλεγχο, ότι σκέφτεται, νιώθω ότι θα τρελαθώ. Συχνά, η συζήτηση για τα συμπτώματα άγχους επικεντρώνεται στις ανησυχίες, στα σωματικά συμπτώματα ή στο πόσο δύσκολο είναι η αντιμετώπισή του, σπάνια όμως κάποιος φέρνει στο προσκήνιο ένα από τα πιο οδυνηρά συμπτώματα του: τον φόβο της τρέλας.
Πολλοί άνθρωποι με άγχος φοβούνται ότι ο εγκέφαλός τους δεν λειτουργεί σωστά, δυσλειτουργεί ή ότι χάνουν το μυαλό τους. Αυτή είναι μια πολύ πραγματική εμπειρία για πολλούς που παλεύουν με το άγχος και τις κρίσεις πανικού.
Νιώθω ότι θα τρελαθώ από το άγχος – Γίνεται;
«Τρελός» είναι μια λέξη άσχημη, στερεοτυπική, που δημιουργεί στίγμα και οι ψυχολόγοι προσπαθούν να αποφύγουν τη χρήση της. Τρελός σημαίνει επίσης διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Κάποιος μπορεί να θεωρεί «τρελό» κάποιον επειδή ντύνεται εκκεντρικά, ή επειδή έχει περίεργα ξεσπάσματα.
Για την επιστήμη της ψυχολογίας όμως, “τρελός” είναι εκείνος που χάνει την επαφή με την πραγματικότητα, και δεν είναι κάτι που συμβαίνει συχνά ή εύκολα. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι που χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα για οποιονδήποτε λόγο (εγκεφαλική βλάβη, σχιζοφρένεια ή άλλο πρόβλημα) δεν το γνωρίζουν, η λεγόμενη έλλειψη εναισθησίας. Το ίδιο το γεγονός ότι μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν τρελαίνεται σημαίνει ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο.
Τούτου λεχθέντος, δεν είναι παράλογο ότι μερικοί άνθρωποι αισθάνονται σαν να παλεύουν με κάποια μορφή ψύχωσης λόγω του άγχους τους.
Ψύχωση και Άγχος
Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι το άγχος προκαλεί πράγματι μια μορφή ψύχωσης σε μερικούς ανθρώπους, καθώς μπορεί να υπάρχουν στιγμές όπου νιώθουν ότι βρίσκονται έξω από το σώμα τους, παρακολουθώντας τον εαυτό τους. Επιπλέον, το άγχος μπορεί να οδηγήσει στο να κάνει κάποιος τόσο διάσπαρτες σκέψεις, που να είναι σχεδόν αδύνατο να ακολουθήσει μία μόνο σκέψη κάθε φορά. Αυτά τα συμπτώματα, ειδικά όταν συνδυάζονται μαζί, μπορεί να κάνουν ένα άτομο να λέει, “νιώθω ότι θα τρελαθώ από το άγχος”.
Ενώ οι πάσχοντες μπορεί να αισθάνονται ότι χάνουν τον έλεγχο, απλώς βιώνουν μια αντίδραση στην έκρηξη αδρεναλίνης (που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του άγχους και του πανικού). Εκείνοι που παλεύουν με αισθήματα ψύχωσης ως αποτέλεσμα του άγχους σε σταθερή βάση, συχνά αισθάνονται ανίσχυροι απέναντι σε αυτά τα επεισόδια, γεγονός που οδηγεί σε περαιτέρω άγχος.
Έτσι, ενώ το άγχος μπορεί να κάνει ένα άτομο να αισθάνεται ότι «τρελαίνεται», είναι σημαντικό να σημειωθεί δεν είναι το ίδιο με ένα αληθινό ψυχωτικό επεισόδιο.
Νιώθω ότι θα τρελαθώ – Αγχώδεις διαταραχές
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές άγχους και κάθε αγχώδης διαταραχή μπορεί να προκαλέσει τη δική της εμπειρία ή αίσθημα «τρέλας». Το άγχος συχνά προκαλεί αίσθημα απώλειας ελέγχου και για πολλούς, αυτή η έλλειψη ελέγχου συμβάλλει στην αίσθηση της παράνοιας, για παράδειγμα:
Κρίση Πανικού
Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται σαν να τρελαίνονται όταν βιώνουν κρίση πανικού. Οι κρίσεις πανικού σε ορισμένους είναι τόσο έντονες που ο εγκέφαλός τους, πραγματικά, σταματά να λειτουργεί. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, οι σκέψεις είναι τόσο συντριπτικές που δεν βγάζουν νόημα.
Αυτό το αίσθημα είναι ένα πολύ πραγματικό και για αυτό προκαλεί αγωνία και φόβο.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ)
Άτομα με ΙΨΔ μπορεί επίσης να αισθάνονται σαν να τρελαίνονται, αν και με πολύ διαφορετικό τρόπο. Πολλοί αναγνωρίζουν ότι οι εμμονές και οι ψυχαναγκασμοί τους είναι «παράλογοι», αλλά όσο κι αν προσπαθούν δεν μπορούν να σταματήσουν. Αυτό τους κάνει να νιώθουν ότι το μυαλό τους τους ελέγχει και τους εξουσιάζει.
Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (PTSD)
Άτομα με σοβαρό PTSD έχουν συμπτώματα που τους κάνουν να νιώθουν ότι τρελαίνονται. Μερικοί έχουν ζωντανές αναδρομές στο παρελθόν και κάποιοι υποφέρουν από ακουστικές και οπτικές παραισθήσεις. Αν και αυτά τα παραδείγματα εμπίπτουν στην κατηγορία της ψύχωσης, εξακολουθούν να αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα μιας αγχώδους διαταραχής.
