Το κοινωνικό άγχος, μερικές φορές αναφέρεται ως κοινωνική φοβία, είναι ένας τύπος αγχώδους διαταραχής που προκαλεί ακραίο φόβο όταν ο πάσχων βρίσκεται ανάμεσα σε πολύ κόσμο. Τα άτομα με κοινωνικό άγχος αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να μιλήσουν με άλλους ανθρώπους, να γνωρίσουν νέα άτομα και να συμμετέχουν κοινωνικές συγκεντρώσεις. Επίσης, πολλές φορές οι πάσχοντες καταλαβαίνουν ότι οι φόβοι τους είναι παράλογοι, αλλά αισθάνονται αδύναμοι να τους ξεπεράσουν.

Το κοινωνικό άγχος διαφέρει από την ντροπαλότητα. Η ντροπαλότητα ή συστολή είναι συνήθως βραχυπρόθεσμη και δεν διαταράσσει την καθημερινότητα σε αντίθεση με το κοινωνικό άγχος που είναι επίμονο και εξουθενωτικό. Μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα κάποιου να:

• δουλέψει
• σπουδάσει
• αναπτύξει στενές σχέσεις με άτομα εκτός της οικογένειάς του

Σύμφωνα με την Ένωση Άγχους και Κατάθλιψης της Αμερικής (ADAA) περίπου 15 εκατομμύρια Αμερικανοί ενήλικες αντιμετωπίζουν διαταραχή κοινωνικού άγχους ή κοινωνικής φοβίας. Τ

Κοινωνικό άγχος – Συμπτώματα

Η κοινωνική αλληλεπίδραση σε άτομα με κοινωνική φοβία μπορεί να προκαλέσει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• συστολή
• ναυτία
• υπερβολική εφίδρωση
• τρέμουλο
• δυσκολία στην ομιλία
• ζάλη
• γρήγορο καρδιακό ρυθμό

Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• έντονη ανησυχία για τις κοινωνικές καταστάσεις
• αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων
• ανησυχία ότι άλλοι άνθρωποι θα καταλάβουν ότι είστε αγχωμένοι ή νευρικοί
• ανάγκη για αλκοόλ ή ηρεμιστικά για την αντιμετώπιση μιας κοινωνικής κατάστασης
• απουσία από το σχολείο ή την εργασία λόγω άγχους

Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε μερικές φορές άγχος. Ωστόσο, όταν έχετε κοινωνική φοβία, έχετε έναν συνεχή φόβο μήπως κριθείτε από τους άλλους ή ταπεινωθείτε μπροστά τους. Μπορείτε να αποφύγετε όλες τις κοινωνικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων:

Τι προκαλεί το κοινωνικό άγχος;

Η ακριβής αιτία της κοινωνικής φοβίας είναι άγνωστη. Ωστόσο, μελέτες υποστηρίζουν ότι προκαλείται από συνδυασμό περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων. Επιπλέον, οι αρνητικές εμπειρίες μπορούν επίσης να συμβάλουν σε αυτή τη διαταραχή, όπως:

• σχολικός εκφοβισμός
• οικογενειακές συγκρούσεις
• σεξουαλική κακοποίηση

Φυσικές ανωμαλίες όπως η ανισορροπία σεροτονίνης μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση κοινωνικού άγχους. Η σεροτονίνη είναι μια χημική ουσία στον εγκέφαλο που βοηθά στη ρύθμιση της διάθεσης. Μια υπερδραστήρια αμυγδαλή (μια περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τον φόβο και τα συναισθήματα ή τις σκέψεις άγχους) μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτές τις διαταραχές.

Κοινωνικό άγχος – Αντιμετώπιση και θεραπεία

Υπάρχουν διάφοροι τύποι θεραπείας για την αντιμετώπιση του κοινωνικού άγχους. Τα αποτελέσματα της θεραπείας διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Μερικοί άνθρωποι χρειάζονται μόνο ένα είδος θεραπείας, ενώ άλλοι μπορεί να χρειάζονται περισσότερα από ένα. Ακόμα, γιατρός σας μπορεί να σας παραπέμψει σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για την κατάλληλη θεραπεία. 

Οι επιλογές θεραπείας για τη διαταραχή κοινωνικού άγχους περιλαμβάνουν:

• Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία

Αυτή η θεραπεία σας βοηθά να μάθετε πώς να ελέγχετε το άγχος μέσω χαλάρωσης και ειδικών αναπνοών και πώς να αντικαθιστάτε τις αρνητικές σκέψεις με θετικές.

• Θεραπεία έκθεσης

Αυτός ο τύπος θεραπείας σας βοηθά να αντιμετωπίζετε σταδιακά κοινωνικές καταστάσεις, αντί να τις αποφεύγετε.

• Ομαδική θεραπεία

Αυτή η θεραπεία σας βοηθά να μάθετε κοινωνικές δεξιότητες και τεχνικές για να αλληλεπιδράτε με άτομα σε κοινωνικά περιβάλλοντα. Η συμμετοχή σε ομαδική θεραπεία με άλλους που έχουν τους ίδιους φόβους μπορεί να σας κάνει να νιώθετε λιγότερο μόνοι. Θα σας δώσει την ευκαιρία να εξασκήσετε τις νέες σας δεξιότητες μέσω ρόλων.

Οι θεραπείες που μπορείτε να ακολουθείσετε στο στο σπίτι περιλαμβάνουν:

• Αποφυγή της καφεΐνης

Τρόφιμα όπως ο καφές, η σοκολάτα και τα αναψυκτικά είναι διεγερτικά και μπορεί να αυξήσουν το άγχος.

• Ποιοτικός ύπνος

Συνιστάται να κοιμάστε τουλάχιστον οκτώ ώρες τη νύχτα. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να αυξήσει το άγχος και να επιδεινώσει τα συμπτώματα της κοινωνικής φοβίας. Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα που θεραπεύουν το άγχος και την κατάθλιψη εάν η κατάστασή σας δεν βελτιωθεί με τη ψυχοθεραπεία και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής. 

Αυτά τα φάρμακα δεν θεραπεύουν τη διαταραχή κοινωνικού άγχους, ωστόσο, μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματά σας και να σας βοηθήσουν να λειτουργήσετε καλύτερα στην καθημερινή σας ζωή. Επιπλέον, μπορεί να χρειαστούν έως και τρεις μήνες για να δράσει σωστά η φαρμακευτική αγωγή και να βελτιώσει τα συμπτώματά σας.

Οι συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες αυτών των φαρμάκων περιλαμβάνουν:

• αϋπνία
• αύξηση βάρους
• στομαχικές διαταραχές
• απουσία σεξουαλικής επιθυμίας

Το κοινωνικό άγχος ή αλλιώς κοινωνική φοβία είναι μια πάθηση που με την σωστή διαχείριση μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.