Παραληρητική διαταραχή – Παράνοια
Η παραληρητική διαταραχή ή αλλιώς παράνοια είναι μια σοβαρή ψυχική ασθένεια. Οι παραληρητικές ιδέες δεν είναι πάντοτε εντελώς απίστευτες, έξω δηλαδή από το ρεαλιστικό πεδιό, αλλά δεν βασίζονται στην πραγματικότητα.
Η παραληρητική διαταραχή προκαλεί στον πάσχοντα παραληρητικές ιδέες για παρατεταμένη περίοδο. Αυτές οι ιδέες δεν είναι πάντοτε μη ρεαλιστικές και συνήθως βασίζονται σε κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβεί, όπως ότι κάποιος τον ακολουθεί ή προσπαθέι να τον εξαπατήσει.
Συνήθως δεν εκδηλώνει απροκάλυπτα την παράξενη συμπεριφορά του και συχνά δεν επηρεάζεται η ικανότητά του να λειτουργεί. Η παραληρητική διαταραχή είναι μια σπάνια πάθηση και η πιθανότητα να την εμφανίσει ένα άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του είναι από 0,05 έως 0,1% και συμβαίνει τόσο σε γυναίκες όσο και σε άντρες.
Παραληρητική διαταραχή – Παράνοια Συμπτώματα
Ένα άτομο με παράνοια, έχει παραληρητικές ιδέες που έρχονται σε αντίθεση με ττην πραγματικότητα. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που συνοδεύουν τις αυταπάτες του πάσχοντος περιλαμβάνουν:
- Παθολογική ζήλια: Μπορεί να πιστεύει λανθασμένα ότι ο σύντροφός του είναι άπιστος.
- Ερωτομανία: Μπορεί να πιστεύει ότι ένα άλλο άτομο είναι ερωτευμένο μαζί του, ενώ δεν είναι.
- Μεγαλομανία: Μπορεί να έχει διογκωμένη αυτοεκτίμηση και να νομίζει ότι έχει κάποιο ιδιαίτερο ταλέντο ή δύναμη.
- Μανία καταδίωξης: Μπορεί να πιστεύει ότι άνθρωποι συνωμοτούν εναντίον του ή ότι τον εμποδίζουν να επιτύχει τους στόχους του.
- Σωματικές ψευδαισθήσεις: Μπορεί να πιστεύει ότι η εμφάνισή του ή οι σωματικές του λειτουργίες δεν είναι φυσιολογικές.
- Μετάδοση σκέψης: Μπορεί να νομίζει ότι οι άλλοι αντιλαμβάνονται τις σκέψεις του.
- Εισαγωγή σκέψης: Ένα άτομο μπορεί να πιστεύει ότι μια εξωτερική πηγή ή οντότητα εισάγει τις
Σύμφωνα με έρευνες, τα άτομα που παρουσιάζουν παθολογική ζήλια είναι συχνότερα άντρες, ενώ είναι συχνότερες στις τα άτομα που παρουσιάζουν ερωτομανία, γυναίκες. Εκτός από την παρουσία παραληρητικής ιδέας, ο πάσχων δεν έχει κάποιο άλλο προφανές σύμπτωατα που να επηρεάζει την λειτουργικότητά του. Οι πάσχοντες τείνουν να μην έχουν παραισθήσεις ή άλλα ψυχωσικά συμπτώματα.
Παράνοια – Αίτια
Οι ακριβείς αιτίες της παραληρητικής διαταραχής δεν είναι καλά κατανοητές. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι διάφοροι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ουσιών, των ιατρικών και νευρολογικών καταστάσεων, μπορούν να προκαλέσουν αυταπάτες. Επίσης η υπερευαισθησία και οι μηχανισμοί άμυνας του εγώ, όπως η αντίδραση, η προβολή και η άρνηση, μπορεί να συνδέονται με την παραληρητική ιδέα. Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι το μετατραυματικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε ψυχωσικά επεισόδια.
Παραληρητική διαταραχή – Θεραπεία
Η θεραπεία της παράνοιας είναι γενικά δύσκολη. Οι γιατροί χρησιμοποιούν συχνά αντιψυχωσικά φάρμακα για τη θεραπεία της διαταραχής, καθώς και ψυχοθεραπέια όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) .
Ωστόσο, υπάρχει αμφιβολία για την αποτελεσματικότητα αυτών των θεραπειών. Μελέτη του 2015 αναφέρει ότι δεν υπάρχει επαρκής έρευνα για να γίνουν συστάσεις σε συγκεκριμένες θεραπείες. Σημειώνει επίσης ότι μέχρι να γίνουν περαιτέρω μελέτες, είναι λογικό να προσφέρονται θεραπείες που είναι αποτελεσματικές στη θεραπεία άλλων ψυχωσικών διαταραχών, σε άτομα με παραληρητική διαταραχή.
