Συναισθηματική κακοποίηση και συναισθηματικός εκφοβισμός
Η συναισθηματική κακοποίηση ή αλλιώς συναισθηματικός εκφοβισμός είναι ένας τρόπος ελέγχου ενός ανθρώπου, επικρίνοντάς τον, ντροπιάζοντάς τον, κατηγορώντας τον και χειραγωγώντας τα συναισθήματά του. Γενικά, μια σχέση είναι συναισθηματικά κακοποιητική όταν υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο λεκτικής και ψυχολογικής κακοποίησης που φθείρουν την αυτοεκτίμηση ενός ανθρώπου και υπονομεύουν την ψυχική του υγεία.
Επιπλέον, η ψυχική ή συναισθηματική κακοποίηση, αν και είναι πιο συχνή στα ραντεβού και τις έγγαμες σχέσεις, μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε σχέση μεταξύ φίλων, μελών της οικογένειας και συναδέλφων. Η συναισθηματική κακοποίηση είναι μια από τις πιο δύσκολες μορφές κακοποίησης ως προς την αναγνώριση, καθώς μπορεί να είναι ύπουλη και χειριστική.
Συναισθηματική κακοποίηση – Ποια τα σημάδια
Μη ρεαλιστικές προσδοκίες
Οι άνθρωποι που κακοποιούν συναισθηματικά τους άλλους, εμφανίζουν συχνά μη ρεαλιστικές προσδοκίες όπως:
- Θέτουν παράλογες απαιτήσεις από τους άλλους
- Περιμένουν από τους άλλους να αφήσουν τα πάντα στην άκρη και να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες
- Συνεχής δυσαρέσκεια ακόμα και αν όλα πηγαίνουν όπως το επιθυμούν
- Συνεχής επίκριση όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως νομίζουν εκείνοι
- Απαίτηση να αναφέρετε ακριβείς ημερομηνίες και ώρες όταν συζητάτε γεγονότα που δεν συμφωνούν (και όταν δεν μπορείτε να το κάνετε αυτό, απορρίπτουν τα πάντα)
Άρνηση και ακύρωση των πάντων
Οι άνθρωποι που κακοποιούν συναισθηματικά τους άλλους συχνά τους ακυρώνουν και αρνούνται όλα όσα λένε. Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν:
- Υπονόμευση και διαστρέβλωση των αντιλήψεών και της πραγματικότητας του ατόμου
- Άρνηση να αποδεχτούν τα συναισθήματα του άλλου
- Κατηγορούν τους άλλους ότι είναι πολύ «ευαίσθητοι» και «συναισθηματικοί»
- Ακύρωση των αιτημάτων, των επιθυμιών και των αναγκών του άλλου
Δημιουργούν χάος
Οι συναισθηματικά κακοποιητικοί άνθρωποι δημιουργούν συχνά χάος όπως:
- Προκαλούν εκούσια λογομαχίες
- Κάνουν μπερδεμένες και αντιφατικές δηλώσεις
- Έχουν δραστικές αλλαγές στην διάθεσή τους ή ξαφνικές συναισθηματικές εκρήξεις
- Συμπεριφέρονται ακανόνιστα και απρόβλεπτα
Θεωρούν ότι είναι ανώτεροι
Ο συναισθηματικός εκφοβισμός και η συναισθηματική κακοποίηση οδηγούν τους κακοποιητές να ενεργούν σαν να είναι ανώτεροι από τους άλλους ανθρώπους όπως:
- Να συμπεριφέρονται σαν να είναι οι άλλοι κατώτεροι
- Να κατηγορούν συνεχώς τους άλλους για τα λάθη τους
- Να κάνουν άσχημα “αστεία” προς τους άλλους
- Να χρησιμοποιούν συνεχώς τον σαρκασμό και την ειρωνεία στις συνομιλίες τους
- Να συμπεριφέρονται σαν να έχουν πάντα δίκιο και να ξέρουν τι είναι το καλύτερο
Συναισθηματικός εκφοβισμός – Διαφορετικοί τύποι
Ο συναισθηματικός εκφοβισμός μπορεί να λάβει διάφορες μορφές, όπως:
- Σημάδια ζήλιας και κτητικότητας
- Συνεχής έλεγχος ή άλλες προσπάθειες ελέγχου της συμπεριφοράς του άλλου
- Συνεχείς διαφωνίες για τα πάντα
- Τοξική κριτική
- Λεκτική κακοποίηση
- Επίκριση και κατηγορία σε όλους
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αυτοί οι τύποι κακοποίησης μπορεί να μην είναι εμφανείς στην αρχή μιας σχέσης. Μια σχέση μπορεί να ξεκινά με υποτιθέμενη αγάπη και στοργικότητα, αλλά οι κακοποιητές μπορεί να αρχίσουν να χρησιμοποιούν αυτές τις τακτικές καθώς η σχέση προχωρά για να χειραγωγούν τον σύντροφό τους.
Συναισθηματική κακοποίηση – Επιπτώσεις
Όταν η συναισθηματική κακοποίηση είναι σοβαρή και συνεχής, το θύμα μπορεί να χάσει ολόκληρη την αίσθηση του εαυτού του. Οι πληγές και τα τραύματα που σχηματίζονται είναι αόρατες στους άλλους, κρυμμένες στην αυτοαμφιβολία, την αναξιότητα και την απέχθεια που νιώθει το θύμα για τον ίδιο του τον εαυτό. Έρευνες δείχνουν ότι οι συνέπειες της συναισθηματικής κακοποίησης είναι εξίσου σοβαρές με αυτές της σωματικής κακοποίησης.
Με την πάροδο του χρόνου, ο συναισθηματικός εκφοβισμός διαβρώνει τόσο πολύ την αίσθηση του εαυτού του θύματος που δεν μπορεί πλέον να δει τον εαυτό του ρεαλιστικά. Κατά συνέπεια, το θύμα μπορεί να αρχίσει να συμφωνεί με τον θύτη και να παγιδευτεί στην καταχρηστική σχέση. Η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να επηρεάσει ακόμη και τις φιλίες, επειδή οι συναισθηματικά κακοποιημένοι άνθρωποι συχνά ανησυχούν για το πώς τους βλέπουν οι άλλοι.
Τα θύματα τείνουν να αποσύρονται από τις φιλίες τους και να απομονώνονται, πεπεισμένα ότι δεν αρέσουν σε κανέναν. Επιπλέον, η συναισθηματική κακοποίηση μπορεί να προκαλέσει μια σειρά προβλημάτων, από κατάθλιψη και άγχος έως έλκη στομάχου, αίσθημα παλμών, διατροφικές διαταραχές και αϋπνία.
Διαβάστε περισσότερα για:
